[vc_message color=”alert-info”]Sie können diese Artikel “Gepunktete I und ohne punkt i” hier auf Deutsch lesen.[/vc_message]
Türkçe, Kırgızca, Tatarca, Azerice, Kazakça gibi dillerde müstesna iki harfimiz var: İ ve ı. Bu iki harf batı dillerinde mevcut olmadığı için, özellikle bilgi teknolojilerinde olmak üzere bazen çeşitli problemlere yol açabiliyor. “Dotted and dotless I” şeklinde küçük bir arama yapıldığında özellikle bazı yabancı yazılımcıların isyanlarına ulaşmak mümkün. Bir kaç tanesi oldukça komik, (ama yazının sonuna gelmeyi başarırsanız esas kahkaha garanti ettiğim yer sonudur):
If your code properly runs in Turkey, it’ll probably work anywhere.
http://www.moserware.com/2008/02/does-your-code-pass-turkey-test.html
Java’s slogan is “Write once, run anywhere”; but perhaps it should be, “Write once, run anywhere except Turkey.
I understand that Turkish prisons are not to be trifled with, but the question remains: why do Turkish people take such cruel and perverse delight in breaking our fine software? What’s wrong with Turkey?
http://bit.ly/dottedturkey
Bu gariban yazılımcı arkadaşlarımız bu sorunla yüzleştiklerinde şu tablodan yararlanarak “İ ve ı”nın dönüşümünü sağlıyorlar:
Geliştiriciler açısından aslında tek sorunumuz İ ve ı değil; ondalık sayı ayırmada virgül kullanıyor oluşumuz da ayrı bir problem yaratıyor. Yabancı bir e-ticaret sitesi %4.5 indirim yaptığında bizim makinelerimizde %45 olarak algılanma şansı var. Ama biz I ve i problemimize geri dönelim.
Problem geliştirme aşamasıyla kalmıyor, tasarımda da cereyan ediyor. Bir çok font zaten noktalı harfleri desteklemiyor. Eğer “latin” karakterleri üzerine tasarlanmış bir fontu kullanacaksanız (zaten hakimiyet bu yönde) Türkçe’de size estetik problemler oluşturacaktır. Bu sebeple noktalı harfleri de içeren “latin extended” karakterlerine sahip bir font tercih etmeniz gerekiyor ama BUNUNLA BİTMİYOR. Her ne kadar font özel karakterleri içeriyor olsa da bu esnada tasarımcılar da batılı yazılımcı garibanlarımızın dertlerine “Fı Problem” diye adlandırılan problemle ortak oluyorlar. F ve ı harfi yan yana yazıldığında ortaya okunamaz bir şey çıkıyor.
Bunlar oldukça gündelik sorunlar, her meslekte olabileceği gibi. Peki ya bu sorunlar yüzünden bir takım aile faciaları yaşandıysa? Mesala İKİ KİŞİ ÖLDÜYSE?
Yukarıdaki haber şaka değil, Hürriyet gazetesinin bir haberi.
1998 yılında kısa adı ETSI olan Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesi (European Telecommunications Standard Institute), cep telefonu cihazlarında ortak yazılım belirlemek için Paris’te toplanmış, ancak Türk Heyeti Paris’te şehir turuna dalınca bizim özel karakterlerimiz standart arasına girememiş. Hatırlarsanız özel karakter kullandığında 6 7 karakter birden düşerdi, SMS’in popüler ve pahalı olduğu dönemler…
2009 yılında yapılan girişimler sonucunda özel karakterlerimiz standartlar arasına girmiş.
Bir Cevap Yazın